Burgemeester Pieter Johannes Albertus de Bruïne was op 22 januari 1845 te Vlissingen geboren. Voordat hij op 32-jarige leeftijd op 17 augustus 1877 tot burgemeester van Zwijndrecht werd benoemd, was hij burgemeester van de gemeenten Hoogwoud en Opmeer (NH).

Een ondernemende burgemeester

Bij zijn aantreden telde Zwijndrecht 3300 inwoners. Eén van zijn eerste maatregelen was het tegengaan van drankmisbruik en het bevorderen van het schoolgaan. De bestaande Kerkstraatschool voldeed niet aan een plaatsruimte van 500 leerlingen. Reeds in 1880 werden twee scholen met bijbehorende woningen feestelijk geopend. In 1898 werd de gemeentelijke drinkwatervoorziening een feit. Zelfs de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht was aangesloten op dit buizennet. Zo kwam een einde aan het drinken van rivierwater. In 1881 werd Zwijndrecht uitgebreid met de dorpen Groote Lindt en Kijfhoek en kwam het inwonertal op 4462.

Besprekingen met de in Rotterdam gevestigde Internationale Guano en Superphosfaatwerken leidden ertoe dat in 1895 dit bedrijf te Zwijndrecht werd gevestigd. Het bod op dit terrein werd door zijn toedoen van Hfl. 40.000,- tot hfl. 75.000,- opgetrokken. Door deze fabriek ontstond er ook meer goederenvervoer. Het station stond ver weg (Pieterman). Door bemoeiing van burgemeester de Bruïne werd een nieuw station gebouwd.

Annexatie door Dordrecht voorkomen

Door inzet van burgemeester de Bruïne werd in 1900 voorkomen dat Dordrecht Zwijndrecht annexeerde. De uitbreidingsmogelijkheden waren voor Zwijndrecht zo groot, dat zelfstandigheid van de gemeente een belofte voor de toekomst inhield. Dit was het grootste argument en burgemeester de Bruïne heeft er persoonlijk voor gezorgd dat deze belofte bewaarheid werd.

Inmiddels was er een tramlijn aangelegd door de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij, lopend vanaf het Veerplein, via overbrugging van de Onderdijkserijweg, Damsteeg, en vervolgens rechts van de Rotterdamseweg naar de Middeldijk, waar verdere verbinding mogelijk was met Rotterdam en de Hoekse Waard. Deze verbinding was een aanzienlijke verbetering, zowel voor het bedrijfsleven als voor de tuinder, die nu zijn koemest direct per wagon kon bestellen en ontvangen. Nadeel was wel dat wagons met mest soms een heel weekend bleven staan, dit tot ongenoegen van bewoners.

Tuinderijen en oprichting veiling

Behalve voor het bedrijfsleven had De Bruïne ook oog voor de tuinder. Naast het telen was deze hard in de weer zijn producten ook verkocht te krijgen in Dordrecht of Rotterdam. Daar werd met paard en wagen, maar ook per roeiboot naar toe gegaan. In 1902 zocht hij contact met dhr. Claassen, rijkstuinbouwleraar te Boskoop en dit resulteerde in tuindersvereniging "Zwijndrechtsch Belang". In januari 1903 werd besloten tot het oprichten van een veiling. Deze werd gehouden op het Zomerlust.

Het ontbreken van eendracht onder de tuinders was de oorzaak van de oprichting van een tweede vereniging in 1904 onder de naam "De Volharding". Deze vereniging kreeg het Veerplein toegewezen om te veilen. Burgemeester de Bruïne spande zich in deze twee verenigingen samen te voegen en in 1908 werden ze beide ontbonden. Op 27 maart 1908 werd de Boerenleenbank opgericht onder voorzitterschap van de heer van Epenhuijsen. Voor de kleine tuinders stond nu de mogelijkheid open geld te lenen van hun eigen bank. Een jaar later kwam de Proeftuin voor Zwijndrecht en Omstreken tot stand.

In 1902 deed de gelegenheid zich voor tot het aankopen van de Heerlijkheid Meerdervoort. Deze aankoop was bestemd om te zijner tijd huizen te bouwen. De vestiging van Van den Bergh's Zeepfabrieken in 1912 en in 1914 van de fabriek van Anton Jurgens uit Oss (Jurgens Oliefabrieken) betekende werk voor vele honderden arbeiders. De opgerichte Bouwvereniging Zwijndrecht bevorderde de woningbouw: in Tuindorp Meerdervoort 250 woningen, Da Costastraat 114 woningen, Julianadorp, Lindelaan, overal verrezen woningen. Tenslotte begon hij met de aanleg van een verbindingsweg tussen het station en de Rotterdamscheweg.

Bij zijn afscheid in 1917, na veertig dienstjaren, werd hem een monumentale straatlantaarn aangeboden die lange tijd dienst deed op het punt Rotterdamseweg/Burg. de Bruïnelaan. Later is deze paal verplaatst naar het plantsoen nabij de Julianastraat/Prins Bernhardstraat. Bij het neerleggen van zijn ambt kwam er overigens ook een einde aan zijn ambt als dijkgraaf.

Reeds twee jaar later, op 13 februari 1919, overleed de Bruïne te Dordrecht. Zijn vrouw overleed in 1931. Samen hadden ze vijf kinderen.

Anekdote

Een aardige anekdote dateert van net na de eeuwwisseling. Tijdens een Koninginnefeest op 31 augustus gebeurde het 's avonds dat "er wat broeide". De alcohol had rijkelijk gevloeid en twee agenten vertrouwden de rumoerige glasblazers niet. Ze wilden de burgemeester waarschuwen, maar troffen deze niet thuis. Ook het "Potloodje van de Burgemeester", een der voornaamste klerken van de secretarie die voor de burgemeester insprong als deze er niet was, was ook niet thuis.

Maar terwijl de twee agenten stonden te beraadslagen wat te doen, was burgemeester de Bruïne al in volle actie op het Veerplein. Met een gummistok mengde hij zich in een vechtpartij en scheidde twee briesende vechtersbazen. Het "deerntje" waar de ruzie om begonnen was, rammelde hij stevig door elkaar met de woorden "Vooruit, en nu naar je moeder. Het stro van de wieg zit nog achter je oren. Als de drommel naar huis! En o wee, als ik je vanavond nog tegenkom!" Eén van de vechtersbazen had zich al geschrokken uit de voeten gemaakt, de tweede echter trok een mes. Maar de burgemeester greep de kerel en bracht hem eigenhandig naar de "nor" waar hij zijn roes kon uitslapen.